Audisse tales videor attonitus sonos
Leni, sub aurâ, flamine:

Cæcos furores prone, pone vitream
Bilemque et irritas minas,

Quid temerè violas non nocenda numina.
Subitoque ad iras percita?

Non est, ut arbitraris elusus miser,
Mors atra Noctis filia,

Erebóve patre creta, sive Erinnye,

Vastove nata sub Chao:
Ast illa cœlo missa stellato, Dei
Messes ubique colligit;
Animasque mole carneâ reconditas
In lucem et auras evocat;
Ut cum fugaces excitant Horæ diem
Themidos Jovisque filiæ;

Et sempiterni ducit ad vultus patris :
At justa raptat impios

Sub

regna furvi luctuosa Tartari,
Sedesque subterraneas.

Hanc ut vocantem lætus audivi, cito
Fœdum reliqui carcerem,

Volatilesque faustus inter milites

Ad astra sublimis feror:

Vates ut olim raptus ad cœlum senex
Auriga currus ignei.

Non me Bootis terruere lucidi

Sarraca tarda frigore, aut
Formidolosi scorpionis brachia,
Non ensis Orion tuus.
Prætervolvavi fulgidi solis globum,
Longéque sub pedibus deam
Vidi triformem, dum coërcebat suos
Frænis dracones aureis.

Erraticorum, siderum per ordines,
Per lacteas vehor plagas,
Velocitatem sæpe miratus novam,

Donec nitentes ad fores

Ventum est Olympi, et regiam crystallynam, et
Stratum smaragdis atrium.
Sed hic tacebo, nam quis effare queat

Oriundus humano patre

Amonitates illius loci? mihi

Sat est in eternum frui.

Naturam non pati senium.

HEU quám perpetuis erroribus acta fatiscit
Avia mens hominum, tenebrisque immersa profundis
Oedipodioniam volvit sub pectore noctem !

Quæ vesana suis metiri facta deorum
Audet, et incisas leges adamante perenni
Assimilare suis, nulloque solubile sæclo
Concilium fati perituris alligat horis.

Ergòne marcescet sulcantibus obsita rugis
Naturæ facies, et rerum publica mater
Omniparum contracta uterum sterilescet ab ævo?
Et se fassa senem malé certis passibus ibit
Sidereum tremebunda caput? num tetra vetustas
Annorumque æterna fames, squallorque situsque
Sidera vexabunt? an et insatiabile Tempus
Esuriet Cœlum, rapietque in viscera patrem ?
Heu, potuitne suas imprudens Jupiter arces
Hoc contra munisse nefas, et Temporis isto
Exemisse malo, gyrosque dedisse perennes?
Ergo erit ut quandoque sono dilapsa tremendo
Convexi tabulata ruant, atque obvius ictu
Stridat uterque polus, superâque ut Olympius aulâ
Decidat, horribilisque retectâ Gorgone Pallas;
Qualis in Ægeam proles Junonia Lemnon
Deturbata sacro cecidit de limine cœli?
Tu quoque Phœbe tui casus imitabere nati
Præcipiti curru, subitâque ferere ruinâ
Pronus, et extinctâ fumabit lampade Nereus,
Et dabit attonito feralia sibila ponto.
Tunc etiam aërei divulsus sedibus Hæmi

Dissultabis apex, imoque allisa barathro
Terrebunt Stygium dejecta Ceraunia Ditem,
In superos quibus usus erat, fraternaque bella.
At Pater omnipotens fundatis fortius astris
Consuluit rerum summæ, certoque peregit
Pondere fatorum lances, atque ordine summo
Singula perpetuum jussit servare tenorem.
Volvitur hinc lapsu mundi rota prima diurno ;
Raptat et ambitos sociâ vertigine cœlos.
Tardior haud solito Saturnus, et acer ut olim
Fulmineum rutilat cristatâ casside Mavors.
Floridus æternùm Phoebus juvenile coruscat
Nec fovet effœtas loca per declivia terras
Devexo temone Deus; sed semper amicá
Luce potens eadem currit per signa rotarum.
Surgit odoratis pariter formosis ab Indis

Ethereum pecus albenti qui cogit Olympo
Mane vocans, et serus agens in pascua cœli,
Temporis et gemino dispertit regna colore,
Fulget, obitque vices alterno Delia cornu;
Ceruleumque ignem parìbus complectitur ulnis.
Nec variant elementa fidem, solitoque fragore
Lurida perculsas jaculantur fulmina rupes.
Nec per inane furit leviori murmure Corus,
Stringit et armiferos æquali horrore Gelonos
Trux Aquilo, spiratque hyemem, nimbosque volutat.
Utque solet, Siculi diverberat ima Pelori

Rex maris, et raucâ circumstrepit æquora conchâ
Oceani Tubicen, nec vastâ mole minorem
Ægeona ferunt dorso Balearica cete.

Sed neque Terra tibi sæcli vigor ille vetusti
Priscus abest, servatque suum Narcissus odorem,
Et puer ille suum tenet et puer ille decorem
Phoebe tuusque et Cypri tuus, nec ditior olim
Terra datum sceleri celavit montibus aurum
Conscia, vel sub aquis gemmas. Sic denique in ævum
Ibit cunctarum series justissima rerum,
Donec flamma orbem populabitur ultima, latè
Circumplexa polos, et vasti culmina cœli;
Ingentique rogo flagrabit machina mundi.

De Idea Platonica quemadmodum Aristoteles intellexit.

DICITE sacrorum præsides nemorum des
Tuque O noveni perbeata numinis

Memoria mater, quæqui in immenso procul
Antro recumbis otioso Eternitas,
Monumenta servans, et ratas leges Jovis,
Cœlique fastos atque ephemeridas Deum,
Quis ille primus cujus ex imagine
Natura solers finxit humanum genus,
Eternus, incorruptus, æquævus polo,
Unusque et universus, exemplar Dei?
Haud ille Palladis gemellus innubæ
Interna proles insidet menti Jovis
Sed quamlibet natura sit communior,
Tamen seorsus extat ad morem unius,
Et, mira, certo stringitur spatio loci;
Seu sempiternus ille siderum comes
Cœli pererrat ordines decemplicis,
Citimumve terris incolit lunæ globum:
Sive inter animas corpus adituras sedens
Obliviosas torpet ad Lethes aquas:
Sive in remotâ forte terrarum plaga

Incedit ingens hominis archetypus gigas,
Et diis tremendus erigit celsum caput
Atlante major portitore siderum.
Non cui profundum cæcitas lumen dedit
Dirceus augur vidit hunc alto sinu;
Non hunc silenti nocte Pleiones nepos
Vatum sagaci præpes ostendit choro;
Non hunc sacerdos novit Assyrius, licet
Longos vetusti commemoret atavos Nini,
Priscumque Belon, inclytumque Osiridem.
Non ille trino gloriosus nomine

Ter magnus Hermes (ut sit arcani sciens)
Talem reliquit Icidis cultoribus.
At tu perenne ruris Academi decus
(Hæc monstra si tu primus induxti scholis)
Jam jam poetas urbis exules tuæ
Revocabis, ipse fabulator maximus,
Aut institutor ipse migrabis foras.

Ad Patrem.

NUNC mea Pierios cupiam per pectora fontes
Irriguas torquere vias, totumque per ora
Volvere laxatum gemino de vertice rivum ;
Ut tenues oblita sonos audacibus alis
Surgat in officium venerandi Musa parentis.
Hoc utcunque tibi gratum pater optime carmen
Exiguum meditatur opus, nec novimus ipsi
Aptiùs à nobis quæ possint munera donis
Respondere tuis, quamvis nec maxima possint
Respondere tuis, nedum ut par gratia donis
Esse queat, vacuis quæ redditur arida verbis.
Sed tamen hæc nostros ostendit pagina census,
Et quod habemus opum chartâ numeravimus istâ,
Quæ mihi sunt nullæ, nisi quas dedit aurea Clio,
Quas mihi semoto somni peperere sub autro,
Et nemoris laureta sacri Parnassides umbræ.

Nec tu vatis opus divinum despice carmen,
Quo nihil æthereos ortus, et semina cœli,

Nil magis humanam commendat origine mentam,
Sancta Prométheæ retinens vestigia flammæ.

Carmen amant superi, tremebundaque Tartara carmen
Ima ciere valet, divosque ligare profundos,
Et triplici duros Manes adamante coercet.
Carmine sepositi retegunt arcana futuri
Phœbades, et tremulæ pallentes ora Sybillæ ;
Carmine sacrificus sollennes pangit ad aras,
Aurea seu sternit motantem cornua taurum ;

Seu cùm fata sagax fumantibus abdita, fibris
Consulit, et tepidis Parcam scrutatur in extis.
Nos etiam patrium tunc eum repetemus Olympum,
Æternæque moræ stabunt immobilis ævi,
Ibimus auratis per cœli templa coronis,
Dulcia suaviloquo sociantes carmina plectro,
Astra quibus, geminique poli convexa sonabunt.
Spiritus et rapidos qui circinat igneus orbes,
Nunc quoque sidereis intercinit ipse choreis
Immortale melos, et inenarrabile carmen;
Torrida dum rutilus compescit sibila serpens,
Demissoque ferox gladio mansuescit Orion;
Stellarum nec sentit onus Maurusius Atlas.
Carmina regales epulas ornare solebant,
Cum nondum luxus, vastæque immensa vorago
Nota gulæ, et modico spumabat cœna Lyæo.
Tum de more sedens festa ad convivia vates
Æsculeâ intonsos redimitus ab arbore crines,
Heroumque actus, imitandaque gesta canebat,
Et chaos, et positi latè fundamina mundi,
Reptantesque deos, et alentes numina glandes,
Et nondum Etneo quæsitum fulmen ab antro.
Denique quid vocis modulamen inane juvabit,
Verborum sensusque vacans, numerique loquacis?
Silvestres decet iste choros, non Orphea cantus,
Qui tenuit fluvios et quercubus addidit aures
Carmine, non citharâ, simulachraque functa canendo
Compulit in lacrymas; habet has à carmine laudes.

Nec tu perge precor sacras contemnere Musas,
Nec vanas inopesque puta, quarum ipse peritus
Munere, mille sonos numeros componis ad aptos,
Millibus et vocem modulis variare canoram
Doctus, Arionii meritò sis nominis hæres.
Nunc tibi quid mirum, si me genuisse poëtam
Contigerit, charo si tam propè sanguine juncti
Cognatas artes, studiumque affine sequamur?
Ipse volens Phoebus se dispertire duobus,
Áltera dona mihi, dedit altera dona parenti,
Dividuumque Deum genitorque puerque tenemus.

Tu tamen ut simules teneras odisse Camoenas,
Non odisse reor, neque enim, pater, ire jubebas
Quà via lata patet, quà pronior area lucri,
Certaque condendi fulget spes aurea nummi:
Nec rapis ad leges, malè custoditaque gentis
Jura, nec insulsis damnas clamoribus aures.
Sed magis excultam cupiens ditescere mentem,
Me procul urbano strepitu, secessibus altis